تیرچه چیست؟
تیرچه عضوی پیش ساخته‌ای است که به صورت افقی بین ستون‌های ساختمان، دیوارها و یا تیرهای ساختمان قرار می‌گیرد و در ترکیب با تیرچه های دیگر، سقف و یا کف را در برابر نیروهای زنده و مرده پشتیبانی می‌کند. در واقع، تیرچه شکلی از تیر است که معمولاً فواصل نسبتاً کوتاهی را پوشش می‌دهد. تیرچه ها معمولا از چوب، فولاد یا بتن ساخته می‌شوند که هر کدام ویژگی منحصر به فرد خود را دارند.
معمولا تیرچه ها در یک سری موازی روی تیرها یا دیوارهای باربر قرار می‌گیرند و توسط تکیه‌گاه‌های فلزی به نام آویز تیرچه یا لنگرها به آن‌ها متصل می‌شوند. انتهای تیرچه، شیارهایی وجود دارد که با عناصر تحمل‌کننده وزن همسطح می‌شود تا بتواند افقی صاف را ایجاد کند.
انواع تیرچه
تا این قسمت از مقاله، دانستیم که تیرچه چه عنصری از ساختمان‌سازی است، اما نیاز است علاوه بر شناخت کلی آن، با انواع تیرچه آشنا شوید تا بتوانید بر اساس کاربردی که دارند، در ساختمان‌سازی از آن‌ها استفاده نمایید. با توجه به اینکه عمده مواد مورد استفاده در ساخت تیرچه، بتن و فلز است، می‌توان تیرچه ها را به دسته های زیر تقسیم نمود که از پر مصرف‌ترین انواع تیرچه می باشند:
تیرچه بتنی
تیرچه فلزی
تیرچه سفالی
تیرچه صنعتی
تیرچه نیازیت
تیرچه بتنی چیست؟
تیرچه بتی و یا تیرچه بلوک یکی از انواع تیرچه می‌باشد که از میلگرد و بتن به صورت پیش ساخته در ساختمان‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای ساخت این نوع تیرچه از یک آرماتور فولادی در بال بالایی، دو آرماتور در بال پایینی و چند آرموتور که به صورت زیگزاگ به دو بال بالایی و پایینی جوش داده می‌شوند، استفاده می‌شود. این نوع تیرچه با توجه به کاربرد فراوانی که در بازار و صنعت ساختمان سازی دارد، از محبوبیت خوبی برخوردار است، چرا که با استفاده از تیرچه بتنی، امکان ساخت ساختمان‌ها و برج‌های مرتفع به آسانی فراهم شده است.
کاربرد تیرچه بتنی
تیرچه بلوک در پوشش سقف‌های اسکلت آجری، فلزی و بتن آرمه و همچنین در ساختمان‌هایی که بتن موجود در آن دچار کشش شده است، بسیار حائز اهمیت است. نکته لازم به ذکر در مورد تیرچه بتنی این است که این نوع تیرچه به خاطر استحکام و مقاومت بالایی که در برابر نیرو کششی دارد، می‌تواند در بسیاری از موارد پاسخگوی نیاز صنعت پر جنب و جوش ساختمان سازی باشد.
انواع تیرچه بتنی
تیرچه خرپایی
تیرچه از پیش تنیده
تیرچه فلزی (تیرچه کرومیت) چیست؟
تیرچه فلزی که به آن تیرچه کرومیت نیز گفته می‌شود، یکی دیگر از انواع تیرچه می‌باشد که در ساخت آن از ورق فولادی و نبشی استفاده شده است. در این مدل تیرچه بر خلاف تیرچه بتنی، از ورق فولادی به جای دو میلگرد و بتن در بال پایینی استفاده شده است و از نبشی به جای میلگرد بهره برده شده است.
اگر از نزدیک به این تیرچه نگاه کنید، خواهید دید از نظر ساختاری به سه قیمت تحتانی، میانی و فوقانی تقسیم می‌گردد. در قسمت پایینی و یا تحتانی آن ورق فولاد و در قسمت بالایی و یا فوقانی یک ورق نبشی قرار دارد که توسط میلگردهای به صورت زیگزاگ به یکدیگر متصل شده‌اند. از این رو با توجه به ساختاری که این تیرچه دارد، در صنعت ساختمان‌سازی از توجه ویژه‌ای برخوردار است و به صورت‌های مختلفی تولید می‌گردد. همچنین با توجه به ایستا بودن تیرچه کرومیت، نیاز به شمع‌بندی وجود ندارد، در نتیجه به مراحل اجرا سرعت می‌بخشد.
کاربرد تیرچه فلزی
تیرچه کرومیت به خاطر ساختاری که دارد از استقامت بالایی برخوردار هستند، از این رو می‌توان از آن‌ها در ساخت سقف‌های تیرچه کرومیت و در کل در ساختمان‌هایی با اسکلت فلزی استفاده نمود.
تیرچه سفالی و یا تیرچه فندوله دار چیست؟
شاید در نگاه اول، تیرچه سفالی با تیرچه بتنی به خصوص تیرچه خرپا یکسان به نظر برسد، در حالی که تفاوت‌های اساسی با یکدیگر دارند.
در تیرچه سفالی، میلگردها در قالب سفالی خود قرار گرفته‌اند و سپس بتن‌ریزی صورت می‌گیرد. اما شباهت‌های این دو مدل تیرچه قابل انکار نیست، به خصوص که می‌توان گفت از نظر کارایی و ساختار نیز تقریبا یکسان هستند. تیرچه سفالی نیز از آرموتور فوقانی و همچنین دو و یا سه مورد آرموتور تحتانی تشکلی شده است که توسط میلگردهای خم شده به صورت زیگزاگی به هم متصل شده‌اند.
تیرچه سفالی در بین افراد و مهندسان عمران از رواج زیادی برخوردار بود، چرا که این مدل تیرچه به خاطر استفاده از سفال، از وزن کمتری برخوردار است و از سمت دیگر دارای قیمت کمتری نیز می‌باشد. اما با گذشت زمان و ورود استانداردهای جدید به صنعت ساختمان‌سازی، رفته رفته استفاده از تیرچه سفالی ممنوع گردید چرا که به آسانی نمی‌توان از کیفیت سفال آن اطمینان نمود.